Moe maar niet kunnen slapen? Dit gaat je helpen

Zo herken je vermoeidheid

Slapen is een van de belangrijkste bouwstenen voor een goede gezondheid. Het klinkt misschien vreemd, maar je kunt ook té moe zijn. Dit zorgt ervoor dat je moeite hebt met in slaap vallen. Gevolg is dat je de volgende dag erg veel last hebt van vermoeidheid. Hoe herken je vermoeidheid? Dit zijn een aantal veelvoorkomende symptomen:

• Prikkelbaar zijn
• Hoofdpijn
• Lusteloosheid
• Zwaar gevoel in het lichaam
• Veel gapen
• Droge ogen
• Vergeetachtigheid
• Concentratieproblemen

Heb je regelmatig last van deze symptomen? Dan is het goed om te onderzoeken wat de oorzaak is.

Tips als je moeilijk in slaap valt

Heel erg vervelend als je ’s nachts niet in slaap kunt komen. Je ligt maar te piekeren en te denken. Je maakt je alleen maar druk dat je niet in slaap valt, wat ervoor zorgt dat je al helemaal niet meer in slaap gaat komen. Het advies is om rustig te blijven liggen en kalm te blijven. Dan val je vanzelf weer in slaap. ‘Saaie’ activiteiten zoals stofzuigen of de was opvouwen werken averechts omdat je dan toch bezig bent met een activiteit waardoor je melatonine niveau daalt. Als je dit nachten achter elkaar doet, leer je jezelf een verkeerd patroon aan. Blijf dus lekker in je bed liggen.

• Hou vaste bedtijden aan
  Door het aanhouden van vaste bedtijden zorg je dat jou lichamelijke klok ook ritme krijgt. Als je elke avond rond de zelfde tijd gaat slapen dan kan je voor jezelf gaan uitzoeken hoeveel slaap jij minimaal nodig hebt voordat je uit jezelf wakker wordt.
• Het beperken van beeldschermen in je bed of vlak voor het slapen
  Beeldschermen geven fel licht af en dit blokkeert de aanmaak van melatonine, vermijdt daarom schermen zoals telefoons, tv, laptop en tablets. Een e-reader is wel mogelijk omdat deze geen gebruik maakt van fel licht. Lezen voor het slapen gaan werk juist heel erg goed.
• Slaapmeditatie
  Slaapmeditatie is nog een manier om tot rust te komen voor je gaat slapen. Het verbetert je slaapkwaliteit, je wordt uitgeruster wakker en je gaat met een ontspannen gevoel naar bed. 

Drie soorten moeheid

Er zijn verschillende soorten vermoeidheid. Niet iedere vermoeidheid vraagt om dezelfde aanpak. Je bent oververmoeidheid, maar kunt niet slapen. Ben je fysiek moe, dan is het bijvoorbeeld niet verstandig om veel te gaan sporten terwijl dat bij mentale vermoeidheid juist wél de oplossing is. We onderscheiden drie verschillende soorten vermoeidheid: mentale, fysieke en emotionele vermoeidheid.

• Mentale vermoeidheid
• Fysieke vermoeidheid
• Emotionele vermoeidheid

Mentale vermoeidheid

Je hersenen maken overuren. Er spoken ontzettend veel gedachten door je hoofd maar er komt niets productiefs meer uit. Je kunt moeilijker prikkels verwerken, hebt moeite om beslissingen te nemen en je bent sneller afgeleid. Ook heb je in weinig dingen zin, ben je snel gestrest en heb je misschien minder eetlust. Mentale vermoeidheid kan een reden zijn waarom je moeite hebt met in slaap vallen.

Oorzaken mentale vermoeidheid

• Perfectionisme en een sterk aanwezige innerlijke criticus
• Opgekropte emoties
• Hoge studie- of werkdruk
• Stress

Wat je kunt doen bij mentale vermoeidheid

• Routine: Ga bijvoorbeeld elke dinsdag wandelen, of hou je elke dag aan hetzelfde ochtendritueel.
• Zo min mogelijk afleiding: Leg je mobiel weg tijdens het werken.
• Genoeg pauzes: Neem vaker een pauze om overdag te herstellen en uitgeruster naar bed te gaan.
• Beweging: Door te bewegen breng je je lichaam weer in balans.
• Briefje naast je bed: Schrijf op wat er bij je binnenkomt als je in bed ligt, zodat je ’s ochtends direct klaar bent met je to-do lijstje.

Fysieke vermoeidheid

Bij fysieke vermoeidheid ben je lichamelijk moe. Het kan zijn dat je veel behoefte hebt aan slaap maar niet kunt slapen, last hebt van je spieren of hoofdpijn hebt. Ook fysieke vermoeidheid kan dus een reden zijn waarom je wel moe bent maar niet in slaap valt.

Oorzaken fysieke vermoeidheid

• Fysieke inspanning
• Tekort aan bepaalde voedingstoffen
• Stress
• Slaaptekort: te weinig of niet kunnen slapen

Fysieke vermoeidheid oplossen

• Rusten en/of slapen: op tijd naar bed, een paar keer uitslapen, een powernap tussendoor.
• Voldoende gezonde voedingsstoffen binnenkrijgen.

Emotionele vermoeidheid

Emotionele uitputting ontstaat wanneer je niet langer in staat bent om met je dagelijkse leven om te gaan. De vermoeidheid is dan zo groot dat je niet meer kunt functioneren. Zelfs met slapen of in slaap vallen heb je dan grote moeite.

Oorzaken emotionele vermoeidheid

• Werkdruk
• Dunne scheidingslijn tussen werk en privé
• Spanningen op de werkvloer
• Weinig steun van de mensen in je sociale leven
• Jezelf geen momenten gunnen om stoom af te blazen
• Je eigen grenzen niet bewaken
• Perfectionisme

Tips bij emotionele vermoeidheid

• Onderzoek de oorzaken van stress: Praat met je leidinggevende of bekijk wat je aan je thuissituatie kan veranderen.
• Eet gezond: Haal meer vitamines en mineralen uit je voeding.
• Sport en/of beweeg regelmatig: Tijdens het sporten kun je je gedachten verzetten en je hoofd even leegmaken.
• Slaap voldoende: Zorg dat je lichaam en hersenen tot rust komen.
• Doe aan mindfulness of yoga: Neem een moment voor jezelf om stress te verminderen en meer grip te krijgen op jouw emoties.

Als je moeite hebt met in slaap vallen, probeer deze tips en ontdek welke voor jou werken. Je kunt je slaapproblemen overwinnen door kleine, gerichte veranderingen in je routine aan te brengen.